Azerbaycan Satranç Federasyonu Başkan Yardımcısı Faik Hasanov'un İdman.biz'e röportajı
- Azerbaycan Televizyonu'nda 56 yıldır yayınlanan "Satranç Kulübü" programı, dünya televizyonunda en uzun soluklu spor programı olarak "Guinness Rekorlar Kitabı"na girdi. 56 yıl öncesine dönersek, bu programın oluşturulduğu dönemi nasıl hatırlıyorsunuz?
- 1969'da AZTV'ye davet edildim ve bir satranç programı oluşturmam teklif edildi. Birlikte yapılan tartışmalar sonucunda "Satranç Kulübü"nü oluşturduk. Bu projeye başladığımızda, temel amacımız ülkede satrancın kitleselliğini artırmaktı. Program aracılığıyla insanlara satranç öğretmeyi önerdim. Herkes bu programı izleyerek satranç öğrenebilirdi. Her bölümde hamleleri tekrarlıyorduk. Böylece iki ay izlemeseniz bile, bir kez izleyerek önceki programlardan haberdar olabilirdiniz. Daha sonra yarışmalar düzenlemeye başladık. İzleyiciler tarafından bu programa büyük ilgi vardı. Azerbaycan'ın her yerinden çok sayıda mektup alıyorduk. Zamanla okul sayısı arttı ve güçlü antrenörler yetişti. Böylece programımızın formatı da değişti. Artık güçlü satranç oyuncularımızı ve şampiyonlarımızı programa davet ediyor ve onlar da deneyimlerini bizimle paylaşıyorlardı.
- Peki "Guinness Rekorlar Kitabı"na başvurmak için ilk adımı ne zaman attınız?
- Aslında uzun zamandır programın bu kadar uzun süredir devam ettiğini, artık "Guinness Rekorlar Kitabı"na girme zamanı geldiğini söylüyorlardı. Bir yıl önce bu konuyla ciddi şekilde ilgilenmeye başladık.
- Büyük olasılıkla, gerekli belgeleri toplamak zor olduğu için bu kadar beklemek zorunda kaldınız.
- Evet, bu son derece zor bir süreç. Düşünün ki, bunu bir yıl sonra başarabiliyoruz. Ayrıca şunu da belirtmeliyim ki, yalnız olsaydım başaramazdım. Bu konuda ekip olarak çalışıyorduk. Mahir Mammadov, bu konuyla ilgili olarak başkanlığını yaptığı federasyonumuzda iyi bir ekip kurmuştu. Başvuruyla ilgili oldukça zorlu gereksinimler vardı. O zamanlar program canlı yayınlandığı için arşiv yoktu. Bir şekilde böyle bir programın olduğunu kanıtlamanız gerekiyordu.
- Bunu nasıl kanıtladınız?
- Gazeteler yardımımıza geldi. Özellikle de "Bakinskiy raboçiy". Bu gazetenin 1922'den beri oluşan bir arşivi var. Orada AZTV'nin haftalık programı yayınlanıyordu. Programla ilgili bilgileri o gazetelerden topladık. Ardından bizden canlı tanıklar istediler. Bu kişilerin televizyonda çalışan uzmanlar olması gerekiyordu. Bunu da çözdükten sonra, 2005'ten beri oluşturulan AZTV arşiv materyallerinden programların kopyalarını çıkarıp sunduk. 20 yıllık bir dönemi ve ayda iki programı toplamayı hayal edin. Oldukça zor bir süreçti.
- Bundan önce ise adınız en uzun süreli hakem olarak "Guinness Rekorlar Kitabı"na dahil edilmişti. İki başvuruya aynı anda mı başvurdunuz?
- Dürüst olmak gerekirse, hakemliği ilk başta hatırlamadım. Programa başvurduğumda, süreçlerin çok karmaşık olduğunu gördüm ve gerekli olmadığını düşündüm. Birden hakemliğe daha önce başladığımı hatırladım. Bunun için başvuralım. 1964'te Bakü'de düzenlenen ilk uluslararası satranç turnuvasında hakemlik yaptım ve ayrıca dünya şampiyonalarında hakemlikle ilgili gerekli belgelere sahiptik. Biraz daha kolay olduğu için "Satranç Kulübü"nü bir kenara bırakıp hakemliğe geçtik. Bu çalışmada, FIDE arşivindeki belgeler bize çok yardımcı oldu. Bu nedenle ilk olarak hakemlik başvurusunu gönderdik ve ardından "Satranç Kulübü"nü tamamladık. Sonunda, uzun ve karmaşık süreçlerden sonra amacımıza ulaşmayı başardık.
Aytac Sahad
İdman.biz